VTS New Delhi & Udaipur 2022: Day 9+10 with VCIL Travel School in India.

Udaipur là thành phố có nhiều hồ nước tự nhiên và nhân tạo, được mệnh danh là Venice của Ấn Độ. Khá giống Dalat của Vietnam ta, nó là thành phố được quy hoạch để người Anh đến đây nghỉ ngơi sau kỳ dài công tác ở thuộc địa, đỡ tốn tiền cho về mẫu quốc. Vì vậy mà dáng dấp cảnh quan và quy hoạch, cây cối "xem chừng cảm thấy quen lắm" mà mình khum rám lói ra.

Từ Udaipur nếu đi thẳng qua phía Tây sẽ tới vùng hoang và sa mạc rộng lớn giáp với biên giới Pakistan. Tại tỉnh này mình được người dân địa phương giải thích về sự hình thành của các tầng địa chất, về cách nước được hình thành qua từng lớp đất đá. Và cách nhóm người ở đây đang cố trồng lại rừng từ nguồn nước ít ỏi, sau những gì người ta đã gây ra trong cuộc Cách Mạng Xanh ở Ấn độ thập niên 70, làm cho nguồn nước cạn kiệt, ô nhiễm đất và đánh mất những vùng đất xanh cằn cỗi có nhiệm vụ chống sa mạc hoá.

Khi đến Delhi và Udaipur, và chạm tay vào dòng nước chảy ra từ khe đá, chúng ta có cảm giác kết nối với vùng núi tuyết thuộc dãy Hy Mã Lạp Sơn ở phía Bắc Ấn Độ.

Những người tạo lập chương trình của VCIL TRAVEL SCHOOL: ALTERNATIVE EDUCATION & ALIVELIHOOD CAREER dẫn tụi mình đến tham quan bãi rác thành phố, nơi có chốt bảo vệ, và được chính phủ khéo léo dấu ở một nơi hẻo lánh xa thành phố.

Đây không phải là lần đầu tiên mình tham quan bãi rác, ở Vietnam mình cũng từng đi nhiều và chứng kiến nhiều. Ngày còn trẻ hơn, cảm xúc gợi ra từ những bãi rác, những cánh rừng vơi xanh đi luôn làm cho mình nhiều cảm giác khó chịu. Nhưng rồi mình vẫn quyết định đi.

Nếu ai từng xem qua "triệu phú khu ổ chuột" sẽ biết một trường đoạn dài sau khi 2 nhân vật chính mất đi mẹ ruột vì xung đột tôn giáo, thì họ phải đi lang thang nhặt rác kiếm sống. Sau đó bị một tên buôn người dụ dỗ vào tổ chức ăn xin + bán nội tạng, cái giá phải trả chỉ là...2 chai Coca Cola mát lạnh.

Tại bãi rác này, mình đã chứng kiến những lao động nhỏ tuổi phải đi nhặt rác hoàn toàn bằng tay, những con bò lang thang trong đống rác hôi thối không được phân loại với hàm lượng vi sinh nguy hiểm. (Hãy click vào video mình post ở dưới để xem chi tiết hơn).

"Bạn không được chạm vào bò, gà, chó ở đây; hãy đi sát vào nhau và tránh các vật thể nguy hiểm". - bạn trưởng đoàn người Ấn dặn chúng mình như thế.

Bạn biết đấy, khi chứng kiến một gia đình 3 thế hệ sống và sinh con trong bãi rác, những đứa trẻ vui đùa ngây thơ với đồng chất thải hôi thối do tất cả chúng ta cùng tạo ra. Trái tim ai mà không khỏi đau xót, chạnh lòng, dù người đó có là một doanh nhân thành đạt, một người làm trong tổ chức NGO, hay là một bà mẹ có 2 con.

Thậm chí là cả một nông dân canh tác hữu cơ đi chăng nữa.

Tất cả chúng ta có lẽ đều cảm thấy sự bất lực giống như nhau, và có thể đều muốn làm gì đó.

Những năm đầu thế kỉ 21, thế hệ trẻ của mình luôn ám ảnh bởi câu hỏi "Tôi là ai?", bởi những nhà tư bản muốn chúng ta tin rằng khi và chỉ khi, chúng ta biết mình là ai. Thì chúng ta mới có thể thành công.

Họ tạo cho chúng ta một khao khát làm giàu và niềm vui của tiêu thụ, mua sắm. Sau đó họ ban cho ta một giải pháp, đó là khai thác hơn nữa, cạnh tranh hơn nữa, làm giàu hơn nữa một cách bất chấp,

Mình đã luôn không tin vào điều đó.

Thỉnh thoảng mình hay đùa với các bạn mình rằng:

- Huy tính trồng cà...phê nhưng đôi khi chăm sóc thì nó lại thành cà...chua .

Con người chúng ta như một dòng sông đang chảy về nuôi dưỡng những hoa trái mà chúng ta đã gieo. Đôi khi vì thiện nghiệp, chúng ta có dòng nước trong veo chảy từ vùng núi thiêng Hy Mã Lạp Sơn.

Nhưng đôi khi, nếu nhìn thật kỹ, tâm trí ta cũng có thể là những dòng sông rác. Được tích lũy từ bởi những dòng suối nhỏ khuôn mẫu thói quen, hoặc từ giáo dục mà có.

Chúng ta luôn tự hào bởi những thành tựu mà nên công nghiệp tư bản tạo ra, nhưng đằng sau đó chính là lối giáo dục cạnh tranh và chỉ quan tâm tới tiền.

Đánh đổi bằng sự hủy hoại môi trường thiên nhiên, và tuổi thơ của những đứa rẻ bị đè nặng dưới đống rác chất cao như núi?

Chúng ta, liệu muốn đối xử với nhau như thế sao, với cả 3 thế hệ con cháu của chúng ta sau này?

Mình hay thường nói "Thiên nhiên là chìa khoá cho phát triển bền vững", bởi vì khi nhìn vào một khu rừng, mình nhìn thấy sự hoà hợp, đan xen, nâng đỡ nhau dù mỗi sinh linh là một cá thể riêng biệt.

"Tôi là ai" luôn là một câu hỏi không cần câu trả lời, bởi khi nào chúng ta còn có thể chạm tay vào làn nước sạch, còn có thể ủ những đống rác cao như núi thành nên những cây trái ngon ngọt. Còn có thể nuôi dưỡng con cháu chúng ta biết vun đắp cây cối, bảo vệ môi trường, hoà hợp với tất cả.

Chúng ta còn có thể kiến tạo nên tương lai mà chúng ta muốn.

Cảm ơn vì tất cả, và...

Chúc cho tất cả chúng ta có sự hoà hợp, và đủ dũng cảm để có hạnh phúc thật sự.

INDIA, 15/10/2022

Bài viết được chia sẻ trên trang cá nhân của bạn Huy Nguyen