VTS Ladakh II 2023: Tìm hiểu về bối cảnh văn hóa, lịch sử và phát triển ở Ladakh cùng học giả và nhà nghiên cứu

Ngày thứ hai trong chuyến đi của chúng mình, chúng mình tham gia chuyến đi dạo khu Phố Cổ/Hành trình Di sản do ông Sonam Gyatso dẫn dắt, một nhà nghiên cứu lịch sử và di sản làm việc tại Quỹ Di sản Tây Tạng (Tibetan Heritage Fund - THF). Chúng mình gặp ông tại Lala’s Café, một ngôi nhà truyền thống Ladakhi được bảo tồn tốt, nơi ông đã cung cấp một cái nhìn tổng quan thú vị về lịch sử và văn hóa Ladakh trước khi chúng mình bắt đầu chuyến đi. Chúng mình đã dành thời gian cùng ông Sonam Gyatso để tìm hiểu thêm về Ladakh thông qua lăng kính của hiện đại hóa, bảo tồn văn hóa và di sản, lịch sử, kiến trúc, khí hậu, các yếu tố địa chính trị, và nhiều khía cạnh khác. Chúng mình cũng được biết về công việc của THF trong việc bảo tồn khu Phố Cổ Leh nhằm thúc đẩy sự hiểu biết và trân trọng khu vực này, nơi đang chịu ảnh hưởng bởi sự phát triển nhanh chóng của hiện đại hóa.

Sau đó, chúng mình bắt đầu chuyến đi dạo quanh Phố Cổ Leh với ông Sonam. Ông đã chia sẻ những hiểu biết sâu sắc về lịch sử, văn hóa, và kiến trúc của khu vực này. Chúng mình đã ghé thăm Cung điện Leh, từng là nơi ở của các vị vua Ladakhi. Cung điện là một tổ hợp các tòa nhà được xây dựng qua nhiều thế kỷ. Khi đi qua những con phố hẹp của Phố Cổ, ông Sonam chỉ ra một số ngôi nhà truyền thống Ladakhi, được xây dựng từ gạch bùn và gỗ. Ông cũng giải thích về các mục đích sử dụng khác nhau của các tòa nhà trong khu vực này, chẳng hạn như cửa hàng, nhà thờ Hồi giáo, và đền thờ. Chúng mình đã hỏi ông rất nhiều câu hỏi về Leh, và ông trả lời tất cả một cách chi tiết và đầy đủ thông tin. Chúng mình cảm thấy may mắn khi có ông Sonam làm hướng dẫn viên. Ông rất hiểu biết và đam mê về di sản và văn hóa Ladakh, khiến chuyến đi vừa mang tính giáo dục, vừa thú vị và đầy thông tin.

Sau đó, chúng mình đến LAMO (Tổ chức Nghệ thuật và Truyền thông Ladakh), một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập để thúc đẩy nghệ thuật và truyền thông tại Ladakh, nhằm tìm hiểu thêm về Ladakh và sự phát triển của khu vực. LAMO hướng đến việc thúc đẩy sự sáng tạo của các nghệ sĩ Ladakhi và khuyến khích đối thoại giữa các nghệ sĩ Ladakhi và quốc tế. LAMO cũng hoạt động nhằm nâng cao nhận thức về các vấn đề văn hóa và môi trường mà Ladakh đang đối mặt. Đây là một nguồn tài nguyên quý giá cho nghệ thuật và truyền thông tại Ladakh, và tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của khu vực.

Sau chuyến đi dạo quanh Leh và tham quan LAMO, một thành viên trong đoàn của chúng mình đã rất ấn tượng với kiến thức và sự đam mê của ông Sonam đối với việc bảo tồn văn hóa và di sản. Cô đã liên hệ với ông để thảo luận về các cơ hội hợp tác trong tương lai, cụ thể là cô muốn mời ông đến phát biểu về bảo tồn văn hóa và di sản tại trường đại học của cô ở Bangkok, Thái Lan.

Vào buổi chiều, chúng mình có cơ hội tham gia một buổi hội thảo vô giá với Ajang (cách gọi kính trọng "chú" trong tiếng Ladakhi) Nawang Tsering Shakspo, một nhà sử học và học giả nổi tiếng ở Ladakh. Chúng mình đã đặt rất nhiều câu hỏi cho ông về Ladakh mà chưa có cơ hội hỏi vào buổi sáng.

Nguồn nước là một chủ đề khiến các thành viên rất quan tâm, và họ đã đặt ra nhiều câu hỏi về nó. Ví dụ, họ hỏi tại sao chính phủ không áp dụng các quy định để đảm bảo du khách không lãng phí nước, tại sao người dân Ladakhi không đào giếng như ở Việt Nam, nguyên nhân khiến tài nguyên nước khan hiếm ở Ladakh, và liệu có giải pháp nào cho vấn đề này không. Ajang Shakspo đã trả lời tất cả các câu hỏi một cách chu đáo và chi tiết. Ông cung cấp rất nhiều thông tin về lịch sử, văn hóa, và môi trường của Ladakh, cũng như các thách thức mà khu vực này đang đối mặt liên quan đến tài nguyên nước.

Chúng mình cũng được tìm hiểu về hệ thống thực phẩm ở Ladakh. Ajang Nawang chia sẻ rằng nông nghiệp đang bị suy giảm ở Ladakh, khi người dân đang từ bỏ việc canh tác. Trước đây, dân số rất ít, và Ladakh tự cung tự cấp cho các nhu cầu hàng ngày của người dân. Tuy nhiên, do sự suy giảm trong nông nghiệp và sự mở rộng của ngành du lịch, Ladakh không còn tự cung tự cấp về thực phẩm. Ông cũng chia sẻ rằng 99% thực phẩm ở Ladakh được nhập khẩu từ các khu vực khác của Ấn Độ.

Ngoài ra, chúng mình đã thảo luận về sự phát triển cơ sở hạ tầng, kinh tế, du lịch, và cách những yếu tố này ảnh hưởng đến văn hóa và môi trường Ladakh. Chúng mình cũng dành thời gian tìm hiểu thêm từ Ajang Nawang về các lễ hội ở Ladakh và lịch sử Phật giáo.